menu

groeimindset

Dyslexie en hoogbegaafdheid

Wat kinderen makkelijk en moeilijk vinden op academisch gebied kan heel erg variëren. Sommigen kunnen moeilijk stilzitten in de klas en hebben moeite met het opnemen van informatie, anderen hebben een talenknobbel en vinden rekenen lastig. En soms heb je kinderen die heel hoog scoren op een intelligentietest, maar toch kampen met ernstige lees- en spellingproblemen.

Als psycholoog/orthopedagoog krijgen we dan te maken met de vraag: maakt het iets uit voor de diagnose van dyslexie wanneer een kind hoogbegaafd is? En voor de behandeling?

Het antwoord op de eerste vraag is simpel: de criteria voor dyslexie zijn voor iedereen hetzelfde! Het is niet zo dat als je bovengemiddeld intelligent bent, je niet tot de zwakste 10% lezers en/of spellers hoeft te horen voor de diagnose dyslexie. Al kun je óók wanneer je buiten die groep valt last ondervinden van lees- en spellingproblemen.

Voor de behandeling van dyslexie kan hoogbegaafdheid wél een verschil maken. Behandelsessies worden sowieso altijd aangepast aan de behoeften, interesses en capaciteiten van een kind. Om hoogbegaafden te begeleiden kan er nadruk worden gelegd op de volgende zaken:

  • Zoek samen naar de samenhang in spellingregels en orden deze op een logische manier in een spellingschriftje. Op deze manier wordt het ‘grotere’ plaatje zichtbaar;
  • Hierop aansluitend: vermijd het stampen van informatie;
  • Laat het kind zijn eigen fouten zoeken en verbeteren, dit vergroot het eigenaarschap in het leerproces;
  • Zorg ervoor dat een psycho-educatie over dyslexie ook ingaat op de kenmerken van hoogbegaafdheid.

Wil je meer lezen over dyslexie en hoogbegaafdheid? De Stichting Dyslexie Nederland heeft hier een interessant document over gepubliceerd. Ook raden we het boek Dyslexie als Kans aan voor de nieuwste bevindingen rondom over dit onderwerp en om meer te leren over het ‘dyslectische brein’ in het algemeen.

Meer lezen? Ga hier naar het overzicht met al onze blogs over onderwerpen die we tegenkomen in de dagelijkse praktijk. Van leesplezier tot sociaal-emotionele problematiek, van de mindset theorie tot tips voor ouders en scholen. Én natuurlijk meer BLH’ers die de 5 vragen beantwoorden.

5 vragen aan… Emma en Michelle

Wie lopen er rond op de vestigingen van BLH? Wat is hun specialiteit? En hoe werken ze? Maak kennis met onze medewerkers. Deze keer BLH’ers Michelle en Emma.

Wat zijn je werkzaamheden bij BLH?

Michelle: “Mijn werkzaamheden binnen BLH zijn momenteel vooral het begeleiden van kinderen met leerproblematiek, soms in combinatie met sociaal-emotionele problematiek of werkhouding/taakaanpak. Ik werk op verschillende scholen en zie ook kinderen op het kantoor aan de Vlierboomstraat.”

Emma: “Ik houd me voornamelijk bezig met de didactische kant. Ik kom op scholen om arrangementen uit te voeren, maar ook om het technisch lezen op zorgniveau 3 te verzorgen. Verder geef ik dyslexiebehandelingen. Ten slotte heb ik nog een paar particuliere leerlingen: dit varieert van het bijspijkeren van de werkwoordspelling tot leerlingen met faalangstklachten.”

Welke creatieve, grappige dingen doe je tijdens de begeleiding?

Emma: “Iets wat me meteen te binnen schiet is rekenen met behulp van ‘bewegend leren‘. De kinderen waren erg verbaasd dat ze niet op hun stoel hoefden te blijven zitten, maar rond mochten lopen of springen terwijl ze de tafels aan het oefenen waren.”

Michelle: “Tijdens begeleiding vind ik het leuk om gebruik te maken van echte materialen. Vorig jaar heb ik met een kleuter buiten bladeren gezocht bij het thema ‘herfst’. Eén van de doelwoorden was ‘dwarrelen’. Samen hebben we de bladeren staand op een stoel losgelaten en over elkaar heen laten vallen, dwarrelen dus!”

Wat vind je het belangrijkste resultaat om te behalen met leerlingen?

Michelle: “Voor ieder kind is het doel of gewenste resultaat anders. Ik vind het ontzettend belangrijk om uit kinderen het hoogst haalbare te halen. Ik geloof dat dit alleen maar lukt als het kind ook zelf gaat geloven dat hij of zij dit kan. Daarom vind ik het bouwen aan zelfvertrouwen door middel van positieve benadering en succeservaringen het meest essentiële tijdens de begeleiding.”

Emma: “Ik vind het erg belangrijk dat de kinderen het naar hun zin hebben. Wanneer je merkt dat een kind met tegenzin bij je komt, kan je een stuk minder bereiken. Ik ga dan graag met het kind in gesprek om erachter te komen waar de tegenzin vandaan komt en hoe we dit kunnen oplossen. Kinderen komen dan zelf vaak met verrassende en goede ideeën!”

Hoe komt de mindsettheorie terug in je werkzaamheden?

Emma: “Deze theorie laat ik in al mijn soorten begeleidingen terugkomen, op allerlei verschillende manieren. Eén manier is om complimenten te geven gericht op het proces, in plaats van op het resultaat, maar ook de kinderen zelf in te laten zien dat het proces heel belangrijk is. Vaak merk je dat namelijk dat iedereen erg resultaatgericht bezig is. Een manier om kinderen bewust te laten worden van het belang van het proces, is bijvoorbeeld door af en toe terug te blikken op alles wat we samen al hebben bereikt in de begeleiding. Hierbij gebruik ik ook vaak de leerkuil-metafoor.”

Michelle: ”De mindset-theorie komt op verschillende momenten in de begeleiding terug. Als leerlingen het aankunnen, probeer ik de kinderen zelf te laten bepalen wat ze deze keer gaan oefenen en op welke manier. Zo maak ik ze eigenaar van hun eigen leerproces. Daarnaast is de positieve benadering zoals beschreven bij de vorige vraag ook ontzettend van belang. Kinderen moeten zelf gaan geloven dat ze iets kunnen. Wanneer ze doorzetten, kunnen ze alles bereiken.”

Wat vond je zelf vroeger heel moeilijk op school?

Michelle: “Op de basisschool vond ik rekenen ontzettend moeilijk. In de vakanties kreeg ik boeken mee naar huis om bij te werken en tijdens het zelfstandig werken aan de weektaak zat ik altijd nog te zwoegen op de rekenles van die dag. Ik ben altijd blijven oefenen, maar op de middelbare school bleef wiskunde nog steeds struikelblok. Totdat ik een docent kreeg die bij mij het kwartje deed vallen. Opeens begreep ik de stof die ik eerst zo moeilijk had gevonden. Vanaf toen heb ik geen cijfer meer onder de 8 gehaald en voor de toets over de stelling van Pythagoras had ik zelfs een 10!”

Op welke manier leerde je vroeger het best?

Emma: “Mijn manier van leren was markeren van de leerstof om vervolgens samenvattingen te maken. Ik begon al op tijd met het lezen van alle stof, om belangrijke stukken tekst te markeren. Wanneer de toets er dan bijna aan kwam, ging ik van die gemarkeerde stukken een samenvatting maken. Zo had ik alle leerstof toch al twee keer volledig gelezen! Vaak maakte ik daarna nog weer een samenvatting van mijn samenvatting, omdat ik meestal iets te veel uitweidde ?.”

Meer lezen? Ga hier naar het overzicht met al onze blogs over onderwerpen die we tegenkomen in de dagelijkse praktijk. Van leesplezier tot sociaal-emotionele problematiek, van de mindset theorie tot tips voor ouders en scholen. Én natuurlijk meer BLH’ers die de 5 vragen beantwoorden.

6x wat te doen tegen stress bij je kind

De moeilijke rekensommen, die Engels luistertoets of voorlezen voor de klas. Het wil maar niet lukken. Als een kind veel moeite heeft met rekenen, spellen, lezen of andere schoolse vakken kan dat elke dag spanning met zich meebrengen. Wat blijkt: stress komt bij kinderen met leerproblemen veelvuldig voor. En als deze stress te lang aanhoudt raakt het lichaam uitgeput. Het kan een vicieuze cirkel worden: iets niet begrijpen leidt tot grote onzekerheid, wat weer de vecht-of-vluchtreactie ingang zet. Dit mechanisme zorgt ervoor dat je lichaam klaar is voor actie en snel kan handelen. Het denkvermogen daarentegen wordt op een laag pitje gezet. Zo blijft er weinig capaciteit over om die moeilijke som te ontcijferen, de luistertoets goed te maken of kalm voor te lezen.

BLH verzamelde een aantal punten hoe stress te verminderen:

1.Leg de nadruk op de inspanning, niet op de prestatie

Een reden waarom kinderen stress ervaren is de hoge prestatiedruk. Het halen van mooie resultaten op school is belangrijk. Maar niet alleen in de vorm van een mooi cijfer, ook de inspanning die geleverd is kan een geweldig resultaat zijn. Wij vinden het van belang hier meer aandacht aan te schenken.

2.In eigen kracht komen te staan door talenten te benadrukken

Bij BLH benaderen we een talent als iets dat je meer energie geeft dan dat het je kost. En waar je blij van wordt. In onze dagelijkse praktijk zoeken en graven we naar talenten om deze zichtbaar te maken voor kinderen. Zodat kinderen vanuit hun eigen talenten leren werken, veerkracht ontwikkelen, meer zelfvertrouwen krijgen en ideeën en oplossingen ontplooien.

3.Groeimindset ontwikkelen

Denk als het robotje ‘’Fixie’’ met een groeimindset die gelooft dat iedereen kan groeien. Schiet niet in de stress als het niet lukt. Fouten maken is de enige manier om te leren. Dus: uitdagingen opzoeken en uit de comfortzone stappen. Bij BLH zijn we trots als je moeilijkheden aangaat en fouten maakt. Dan kunnen we weer aan de slag om verder te leren.

4. Mindfulness

Ontspanning is ontzettend belangrijk. Als je ontspant kan je lichaam herstellen, nemen de stresshormonen af, krijg je juist weer energie én kan je beter nadenken. Juist als je iets niet snapt is rustig nadenken essentieel. Mindfulness kan hierbij helpen. Denk aan je richten op je ademhaling, naar rustige muziek luisteren, een tekening maken of de natuur in.

5. Weg met het gemiddelde! Kijk naar je eigen leerlijn

Zoals we bij BLH graag zeggen: “Ieder kind is uniek, en iedereen leert op zijn eigen manier en op zijn eigen tempo”. Resultaten en vorderingen in kaart brengen is het meest betrouwbaar vanuit een eigen leerlijn. Ook daarin zal soms een terugval (onder het eigen gemiddelde) te zien zijn om vervolgens weer keihard te stijgen. Want… van fouten maken leer je!

6. Lief zijn voor je lichaam.

Gezond eten, genoeg slaap om je lichaam complete rust te bezorgen en veel bewegen met je neus in de frisse buitenlucht. Daar ontspant je lichaam van, en jij ook! Bij BLH kan je hierover gerust eens om advies vragen.

Gelukkig hoef je als ouder of leerkracht niet in paniek te raken (zélf in de stress te schieten) als je enige symptomen van stress bij kinderen herkent. Iedereen heeft een bepaalde mate van stress nodig om goed te functioneren. Zo zit je lichaam in elkaar. Om op dat ene belangrijke moment nét dat extra schepje erbovenop te kunnen doen, nét een tandje harder te kunnen werken. Maar duurt het te lang, of wordt het zelfs chronisch, dan is het tijd om aan de bel te trekken. Neem gerust contact op met BLH voor verdere tips en adviezen: info@buroleerlingenhulp.nl

*meer lezen over de vecht-of-vluchtreactie? Op deze site staat het op een luchtige manier beschreven.

6x zó worden de eerste schoolweken de allerbeste van het jaar

Een van de leukste, maar ook pittigste weken in het schooljaar zijn de eerste schoolweken. Kinderen (en ouders niet te vergeten) gaan van het vakantieritme terug in het schoolritme inclusief bijbehorende kriebels voor wat er gaat komen dit jaar. Welke moeilijke rekensommen staan ze te wachten? Is de juf of meester écht zo streng? En welke uitjes staan er op het programma? Dat is allemaal best even wennen. Geen nood: met deze tips worden deze eerste schoolweken een van de allerbeste weken van het jaar. Een goed begin is het halve werk. Kunnen jullie thuis dit lijstje afvinken?

1. Is het (slaap)ritme aangepast?

Het duurt vaak een paar dagen voordat een kinderlichaam gewend is aan een nieuw slaapritme van vroeger naar bed én vroeger op. Doe ’s avonds geen inspannende activiteiten met je kind voor het slapen gaan. Een warm bad of douche daarentegen helpt om slaperiger te worden. Neem de volgende ochtend de tijd voor een voedzaam ontbijt. Ook al geeft je kind aan (van de spanning) geen honger te hebben, er zijn vaak aantrekkelijke ontbijtjes te maken.

2. Al uitgebreid kennis gemaakt met de nieuwe leerkracht?

Vaak betekent een nieuw schooljaar ook een nieuwe leerkracht. En dat kan best wat onzekerheid bij kinderen veroorzaken. Helpend kan zijn om je kind nieuwsgierig te maken naar de nieuwe juf of meester en daar thuis met elkaar over te praten. Wat vindt de juf of meester het leukste vak om te geven? Wat zijn de hobby’s? Welke regels zijn belangrijk in het lokaal? En vergeet niet samen naar de positieve kanten te kijken. Een nieuwe leerkracht betekent ook nieuwe kansen. Zoals dat ene perfecte plekje in de klas, nieuwe manieren van verjaardagen vieren en spetterende uitstapjes.

3. Heeft je kind al een fout gemaakt?

De nieuwe spellingregels (nog!) niet onder de knie hebben, de tafels compleet fout opnoemen of de naam van de juf verkeerd zeggen. En balen? Nee hoor, van fouten leer je juist onwijs veel! Ruim als ouder zijnde niet alle obstakels uit de weg, laat kinderen fouten maken en zoek samen naar het leermoment van de fout. Prijs de inspanning in plaats van de daadwerkelijke prestatie. Laat je kind ook zien dat jij fouten maakt en vertel wat je ervan geleerd hebt.

4. En is je kind al een nieuwe uitdaging aangegaan?

De week kan al helemaal niet meer stuk als je kind als klap op de vuurpijl een nieuwe uitdaging aangaat. Uitdagingen gaan hand in hand met de groeimindset. Door jezelf in te spannen en uit te dagen leer je, groei je en ontwikkel je. En dat geldt op alle vlakken. Alleen naar school lopen, hulp durven vragen, kennismaken met het nieuwe korfbalteam of je vinger opsteken in de klas. Elk kind heeft weer andere uitdagingen. Maak scores en resultaten minder belangrijk en richt je op het proces dat het kind doormaakt.

5. Ook weer aan het lezen geslagen?

Laat je kind boeken lezen. Weer terug in de schoolbanken moeten kinderen weer gewend raken aan rustig en geconcentreerd met iets bezig zijn. Rustig een boek lezen kan hierbij helpen. Maak er samen een knus momentje van. Tijdschriften, moppenboeken of samen een recept lezen dat jullie gaan koken tellen uiteraard ook.

6. Lekker aan het sporten?

Sporten en bewegen dragen op vele fronten bij aan de ontwikkeling van kinderen. Het verhoogt zelfvertrouwen, leert ze samenwerken, omgaan met tegenslagen, doorzetten en niet op te geven. Dus: zodra de schoolbel gaat -hup- lekker naar buiten. Gelukkig is de zomer nog niet helemaal voorbij zodat we lekker buiten kunnen voetballen, trampoline springen of volleyballen.

Geïnspireerd door: platformmindset.nl

Hoe een BLH’er haar eigen groeimindset uitdaagt (in het water!)

Dat BLH vierkant achter de groeimindset staat, staat als een paal boven water. Uit je comfortzone stappen, uitdagingen aangaan en geloven in je eigen talenten; we laten het leerlingen graag ervaren. En hoe kun je dat beter doen dan zelf het goede voorbeeld geven? Lees mee hoe BLH’er Emma in het diepe springt. Letterlijk dan, want de geliefde, luierende opblaasflamingo zet ze komende tijd aan de kant om keihard te trainen om 2000 meter te gaan zwemmen door de Friese wateren. Voor de Maarten van der Weijden Foundation nog wel. Emma vertelt:

Stiekem moet ik al gniffelen om de verbazing op de gezichten van mijn familie en vrienden als ik dit typ. Het merendeel van de mensen dat mij goed kent zal mij immers niet direct linken aan de zwemsport, laat staan het zwemmen van langere afstanden! Toegegeven, ik ben meer het type dat houdt van het maken van bommetjes, een handstand onderwater niet schuwt en de voorkeur geeft aan languit luieren op een opblaasflamingo in de zon.

Nieuwe uitdagingen
Maar! Mijn liefde voor sport en sportief bezig zijn zal niemand zijn ontgaan. Of het nu gaat om tennissen, hardlopen of een potje beachvolleybal: count me in! Het is tijd voor iets nieuws. 2018 -het jaar waarin ik het ‘twintiger-zijn’ achter me ga laten- is het jaar waarin ik nieuwe uitdagingen aan wil gaan op het gebied van opleiding en sport. En vooral: meer directe maatschappelijke betrokkenheid tonen.

Dit wil ik ook!
Via de vader van een oud-BLH-leerling van mij kwam ik in aanraking met het enorme avontuur van de 11stedenzwemtocht. Hij vertelde me over zijn deelname en ik dacht direct: wow, heel dapper, dit wil ik ook! Nu niet direct gaan denken dat ik 200 km (!) wil gaan zwemmen (zo dachten een aantal vrienden van mij onlangs dat ik knettergek was geworden).

De zwemdiploma’s A t/m C heb ik in huis, maar om me iets zelfverzekerder te voelen neem ik sinds een aantal weken deel aan -jawel- een borstcrawlcursus in Scheveningen! Want ja, de schoolslag, rugslag en watertrappelen kan ik allemaal wel, maar een goede borstcrawl heb ik niet in huis. Althans, nóg niet in huis. Dat leer ik mijn leerlingen ook altijd wanneer iets moeilijk is, dus dan moet ik dat ook tegen mezelf zeggen. Ik ga ervoor!

11stedentocht
Het zwemmen van de 11stedentocht laat ik aan MEGA-held Maarten van der Weijden over. Maarten zet in augustus 2018 zijn zwemtalent in om zoveel mogelijk geld op te halen voor onderzoek naar de genezing van kanker. Bijna 200 km zwemmen door de Friese wateren, een unieke prestatie én een uniek evenement. Ik doe het hem absoluut niet na, maar wél wil ik een bijdrage leveren door een
stuk(je) -2000 meter- met hem mee te zwemmen. Voorwaarde is dat ik meehelp zoveel mogelijk geld op te halen door mezelf te laten sponsoren. Het streven is om het grandioze bedrag van €1000 te verzamelen en te doneren aan de Maarten van der Weijden Foundation!